Viêm mũi dị ứng là gì?

Viêm mũi dị ứng là tình trạng mũi bị kích thích và viêm không phải do virus, vi khuẩn mà do các tác nhân từ môi trường như phấn hoa, lông động vật, lông sâu, bướm, khói bụi, mạt nhà. 

Dựa vào các nguyên nhân gây bệnh, có một số kiểu viêm mũi dị ứng thường gặp như sau:

1. Viêm mũi dị ứng theo mùa (thời tiết)

Các loại nấm mốc, phấn hoa đặc biệt phát triển khi giao mùa, là yếu tố gây bệnh viêm mũi dị ứng thời tiết thường gặp nhất. Một người có thể dị ứng với một hoặc nhiều loại phấn hoa.

2. Viêm mũi dị ứng lâu năm

Người bị viêm mũi dị ứng lâu năm chủ yếu do tiếp xúc bụi bẩn trong nhà hay ngoài trời, lông chó mèo, gián, mọt và các loài gặm nhấm trong nhà…

3. Viêm mũi dị ứng không thường xuyên

Bệnh lý này chỉ xuất hiện khi người bệnh có tiếp xúc với phấn hoa, bụi bẩn, nấm mốc. Khi hết tiếp xúc thì triệu chứng bệnh cũng biến mất. Một số trường hợp có thể dị ứng với thức ăn, gây ra các biểu hiện như nổi mề đay, tiêu chảy, đau bụng…

4. Viêm mũi dị ứng nghề nghiệp

Một số người phải làm việc ở những nơi có chứa các tác nhân gây dị ứng như hóa chất, bụi gỗ, bụi phấn, lông thú, kim loại, lông thú… cũng có thể mắc bệnh viêm mũi dị ứng.

Triệu chứng viêm mũi dị ứng

Viêm mũi dị ứng có hai thể: chu kỳ và không có chu kỳ.

• Thể bệnh có chu kỳ: thường xuất hiện vào đầu mùa lạnh hoặc nóng, với các triệu chứng như ngứa, cay mũi, hắt hơi liên tục, cay mắt, đỏ mắt và chảy nước mũi trong suốt. Bệnh nhân cảm thấy rát ở kết mạc, vòm họng, đau đầu, mệt mỏi và nhạy cảm với ánh sáng. Cơn dị ứng tái diễn nhiều lần trong ngày và giảm dần vào buổi tối, kéo dài từ vài ngày đến một tuần rồi tự hết. Bệnh có thể tái lại hàng năm, thậm chí kéo dài nhiều năm ở một số người. Ở người lớn tuổi, bệnh có thể gây tổn thương niêm mạc mũi, dẫn đến nghẹt mũi và polyp.

• Thể bệnh không có chu kỳ: Bệnh xuất hiện thường xuyên, đặc biệt là vào sáng sớm khi thức dậy, và giảm dần trong ngày. Các triệu chứng bao gồm sổ mũi, hắt hơi, ngạt mũi, và đau ở gốc mũi. Nước mũi có thể chuyển từ trong suốt sang mủ đặc, và có thể viêm loét ở tiền đình mũi. Bệnh nhân dễ bị viêm họng, viêm phế quản do phải thở bằng miệng. Niêm mạc mũi phù nề, có thể tạo thành polyp lớn.

Những nguyên nhân thầm lặng gây viêm mũi ứng

1. Các chất gây dị ứng trong nhà

Các tác nhân gây dị ứng trong nhà bao gồm bụi mịn, lông chó mèo, lông vải từ quần áo, chăn mền, và các sản phẩm tiêu dùng như nước hoa, mỹ phẩm, xà phòng. Mùi thức ăn, nấm mốc cũng có thể là nguyên nhân gây dị ứng, làm bệnh tái phát dễ dàng trong môi trường kín, ít thông gió.

2. Các chất gây dị ứng trong không khí

Các yếu tố từ khônhí lg khí ngoài trời như phấn hoa, bụi lúa, khói, bụi từ phương tiện giao thông, mùi rác thải, hoặc thay đổi thời tiết như gió, không kạnh, mưa đều có thể gây dị ứng. Những yếu tố này làm tăng nguy cơ bùng phát triệu chứng dị ứng.

3. Các chất gây dị ứng nghề nghiệp

Trong công việc, bụi phấn ở trường học, hóa chất trong nhà máy, sợi vải trong xưởng may, và bụi xi măng ở các công trình đều là tác nhân gây dị ứng. Những người tiếp xúc với các yếu tố này có thể gặp phải các triệu chứng dị ứng thường xuyên.

Dấu hiệu nhận biết viêm mũi dị ứng

• Hắt hơi liên tục và ngứa mũi: Đây là triệu chứng thường gặp nhất khi bị viêm mũi dị ứng. Người bệnh thường xuyên hắt hơi không kiểm soát và cảm giác ngứa trong mũi khiến họ phải liên tục dụi mũi để giảm ngứa.

• Chảy nước mũi trong và nghẹt mũi: Nước mũi chảy ra thường trong suốt, giống như nước lã. Cùng với đó, người bệnh có thể bị nghẹt mũi, khiến việc thở qua mũi trở nên khó khăn, phải thở bằng miệng.

• Ngứa mắt và chảy nước mắt: Triệu chứng ngứa mắt kèm theo chảy nước mắt là một biểu hiện điển hình của viêm mũi dị ứng, thường xảy ra đồng thời với hắt hơi và ngứa mũi.

• Ho dai dẳng và mệt mỏi kéo dài: Ho khan kéo dài, không dứt điểm, kết hợp với tình trạng mệt mỏi kéo dài, làm giảm khả năng tập trung và gây cảm giác khó chịu cho người bệnh.

Khi viêm mũi dị ứng không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như:

• Viêm xoang: Do niêm mạc mũi bị viêm lâu ngày, khiến cho vi khuẩn dễ dàng tấn công và gây viêm xoang.

• Viêm tai giữa: Nước mũi ứ đọng và nhiễm khuẩn có thể lây lan qua vòi Eustachian, gây viêm tai giữa.

• Viêm phổi: Nếu tình trạng viêm mũi dị ứng kéo dài và không được kiểm soát, có thể dẫn đến viêm phổi, đặc biệt là ở những người có hệ miễn dịch yếu.

Phương pháp điều trị 

Điều trị bằng thuốc: 

Thuốc kháng histamin, xịt mũi steroid hay thuốc thông mũi có thể giúp làm giảm các triệu chứng như nghẹt mũi, ho, hay ngứa mắt. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần được theo dõi kỹ càng và chỉ sử dụng khi có sự chỉ định của bác sĩ.

   * Lưu ý khi điều trị ở người cao tuổi

Người cao tuổi nên tránh dùng thuốc kháng histamin như promethazine hay chlorpheniramine do có tác dụng phụ gây buồn ngủ và lo lắng. Thay vào đó, nên sử dụng thuốc kháng histamin dạng xịt mũi như azelastine, giúp giảm triệu chứng nhanh và ít tác dụng phụ.

Liệu pháp miễn dịch (SLIT): 

Khi các phương pháp điều trị thông thường không hiệu quả, liệu pháp miễn dịch (immunotherapy) có thể được áp dụng. Phương pháp này giúp giảm mẫn cảm với dị nguyên bằng cách cho bệnh nhân tiếp xúc dần với dị nguyên, giúp cơ thể làm quen và giảm phản ứng dị ứng. Đây là phương pháp duy nhất có thể điều trị tận gốc căn nguyên dị ứng.

Biện pháp tự nhiên: 

• Rửa mũi bằng nước muối sinh lý mỗi sáng và tối giúp làm sạch dị nguyên trong mũi.
• Xông hơi với tinh dầu tràm hoặc bạc hà khi nghẹt mũi giúp thông mũi tự nhiên, khử trùng đường thở.
• Uống nước ấm pha mật ong và gừng mỗi ngày giúp giảm nghẹt mũi và dịu cơn ho.

Phòng ngừa viêm mũi dị ứng

• Tăng cường miễn dịch: Khi miễn dịch yếu, cơ thể rất dễ bị dị ứng. Do đó, tăng cường hệ miễn dịch là một trong những cách tốt nhất để bảo vệ cơ thể tránh khỏi viêm mũi dị ứng.

• Tránh xa các tác nhân gây dị ứng: Khi biết bản thân bị dị ứng với chất gì, hãy cố gắng tránh tiếp xúc với chất đó. Đeo khẩu trang trong vùng có nguy cơ xuất hiện các chất gây dị ứng là biện pháp phòng vệ tốt cho người bệnh.

• Bảo vệ tai mũi họng: Tai mũi họng là một hệ thống thông với nhau, nên bảo vệ vùng tai và họng tốt sẽ giúp mũi khỏe mạnh để giảm bớt nguy cơ bị viêm mũi dị ứng nặng hơn.

   

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ

• Nếu các triệu chứng của viêm mũi dị ứng chỉ diễn ra ở một vài thời điểm trong ngày, không ảnh hưởng đến việc ăn, uống, sinh hoạt và giấc ngủ, người bệnh có thể tự vệ sinh mũi tại nhà.

• Nếu các triệu chứng diễn ra lâu dài và lặp lại liên tục, ảnh hưởng đến sức khỏe, việc ăn, ngủ, sinh hoạt, người bệnh nên đến bệnh viện để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị sớm, tránh việc bệnh kéo dài gây ra những biến chứng viêm mũi xoang nặng, đặc biệt là ở trẻ em.

• Nếu xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng này thì cần đến bệnh viện khám ngay: Nghẹt mũi, sưng và đau nhức hốc mũi; ho nhiều và sốt; trẻ ăn uống kém hoặc bỏ ăn; sụt cân, mất ngủ; dị ứng nặng đến mức phù nề, thở khó.

   

🩺Nội soi Tai- Mũi- Họng tại FD Care giúp

• Chẩn đoán chính xác các tình trạng viêm niêm mạc mũi, các yếu tố gây dị ứng và tình trạng sưng viêm của các xoang mũi.

• Phát hiện các vấn đề liên quan của viêm mũi dị ứng có thể kèm theo các vấn đề khác như viêm xoang, polyp mũi hoặc các vấn đề bất thường khác trong khoang mũi.

• Nội soi sử dụng thiết bị hiện đại, nhẹ nhàng, không đau và lập kế hoạch điều trị cụ thể dưới sự chỉ dẫn của bác sĩ. 

FDcare – Chăm lo sức khỏe cho bạn và người thân.
1900 9060
114 Đường 51, P.An Phú, TP. Thủ Đức – TP.HCM
🌐www.fdcare.vn